Việt Nam - Mỹ: Hiện thực hóa tầm nhìn Đối tác Chiến lược Toàn diện
Gần đây, Việt Nam đang trải qua một cuộc thử thách quan trọng trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Vào ngày 8/5 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã nghe phiên điều trần trực tuyến tại Washington D.C về việc có nên công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường hay không. Quyết định cuối cùng về vấn đề này dự kiến sẽ được đưa ra vào ngày 26/7 tới. Bối cảnh này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quan hệ kinh tế Việt - Mỹ, mở ra tiền đề cho những bước tiến mới trong tương lai.
Đặc biệt, khi hai bên đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vào thời điểm chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Joe Biden vào tháng 9 năm ngoái, phản ánh mối quan hệ đã chín muồi, đạt đến giai đoạn thiết thực và thực chất.
Việc công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam sẽ đẩy mạnh hơn nữa bước phát triển quan trọng này, đóng góp vào việc thay đổi lớn vị thế và vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. Đồng thời, quyết định này cũng sẽ làm sâu sắc hơn mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai quốc gia, thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư, mang lại lợi ích thiết thực cho cả phía doanh nghiệp lẫn người dân hai nước.
Theo Tổng cục Hải quan, năm 2023, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 97 tỷ USD, giảm 12,4 tỷ USD so với năm 2022. Tuy nhiên, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Trong 4 tháng đầu năm 2024, Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước ta với kim ngạch ước đạt 34,12 tỷ USD, chiếm 27,6% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước và tăng 19,1% so với cùng kỳ năm trước.
Những lợi ích đáng kể dành cho doanh nghiệp Việt
Về phía Việt Nam, quyết định công nhận nền kinh tế thị trường sẽ mang đến nhiều lợi ích trực tiếp cho cộng đồng doanh nghiệp. Trước hết, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ như dệt may, da giày, nông lâm thủy sản, sắt thép... sẽ tránh được những rào cản về điều tra chống bán phá giá hay áp đặt thuế chống trợ cấp. Điều này giúp hàng hóa Việt Nam có thể tiếp cận thị trường nhanh chóng và hiệu quả hơn, không để mất cơ hội vào tay các đối thủ cạnh tranh.
Quan trọng hơn, việc được coi là nền kinh tế thị trường sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tránh được những tác động bất lợi trong các cuộc điều tra chống bán phá giá. Theo cơ chế hiện hành, hàng hóa từ các nền kinh tế phi thị trường thường phải chịu mức thuế suất cao hơn trong các vụ việc như vậy. Thay vì sử dụng dữ liệu do chính các doanh nghiệp Việt Nam cung cấp, phía Hoa Kỳ sẽ áp dụng giá trị tính toán chi phí sản xuất của một nước thứ ba, khiến biên độ phá giá bị đẩy lên cao và không phản ánh đúng thực trạng. Đây là rào cản lớn về thủ tục và chi phí mà doanh nghiệp Việt sẽ được giải tỏa nếu đạt được quy chế mới.
Một lợi ích khác có thể kỳ vọng là tăng trưởng vượt bậc trong kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ. Con số này hoàn toàn có thể tăng mạnh trong vòng 2-3 năm tới, nhờ môi trường xuất khẩu thuận lợi hơn. Đây là tín hiệu đáng mừng cho các doanh nghiệp Việt, đặc biệt khi thị trường Hoa Kỳ vẫn đang là điểm đến xuất khẩu lớn nhất với kim ngạch 97 tỷ USD trong năm 2023.
Lợi ích kép cho người tiêu dùng Hoa Kỳ
Tại đây, cần lưu ý rằng quyết định công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam cũng sẽ mang lại những lợi ích nhất định cho chính phía Hoa Kỳ. Người tiêu dùng Hoa Kỳ sẽ là một trong những đối tượng hưởng lợi chính từ quyết định này. Họ sẽ được tiếp cận nguồn hàng hóa Việt Nam chất lượng cao với mức giá cả hợp lý hơn. Điều này không chỉ tăng khả năng lựa chọn cho người tiêu dùng mà còn tạo áp lực cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy các nhà cung cấp khác cải thiện chất lượng và giá cả sản phẩm.
Bên cạnh đó, việc công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam cũng sẽ góp phần hiện thực hóa cam kết của lãnh đạo cấp cao hai nước về việc tăng cường mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện. Từ đó, quan hệ kinh tế, thương mại giữa hai bên sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ hơn, mang lại những lợi ích thiết thực và mong đợi lâu nay cho cả Việt Nam và Hoa Kỳ.
Đáng chú ý, mối quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn cũng sẽ tạo cơ hội để hai nước tăng cường trao đổi và hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác như năng lượng, công nghệ cao, giáo dục, y tế... Đây được coi là bước đệm để hai bên tiến tới xây dựng một mối quan hệ đối tác toàn diện, thực chất và lâu dài, vượt ra ngoài khuôn khổ thương mại truyền thống.
Dòng chảy đầu tư mới và cơ hội phát triển bền vững
Với tầm nhìn dài hạn, việc Hoa Kỳ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường cũng sẽ mở ra nhiều triển vọng mới về đầu tư và phát triển kinh tế. Khi mối quan hệ giữa hai nước được thắt chặt và nâng tầm niềm tin, dòng vốn đầu tư của Hoa Kỳ vào Việt Nam dự kiến sẽ tăng mạnh. Điều này sẽ giúp Việt Nam tiếp cận thêm nguồn lực để phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Đồng thời, Hoa Kỳ cũng có thể hưởng lợi từ việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tập trung phát triển các lĩnh vực tiềm năng còn lợi thế cạnh tranh. Trong khi đó, Việt Nam sẽ đóng vai trò nguồn cung ứng các sản phẩm mà Hoa Kỳ không có lợi thế, tạo ra vòng tuần hoàn kinh tế cân bằng và bổ sung thế mạnh cho nhau.
Quá trình này không chỉ tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới mà còn thúc đẩy phát triển bền vững cho cả hai nền kinh tế. Với lợi thế của một thị trường năng động, nguồn lao động dồi dào và chính sách khuyến khích đầu tư, Việt Nam sẽ có điều kiện tiếp nhận và phát triển các ngành công nghiệp có hàm lượng tri thức và giá trị gia tăng cao. Điều này phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam trong giai đoạn mới, hướng tới mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2045.
Tóm lại, quyết định công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam không chỉ là bước tiến quan trọng trong quan hệ kinh tế giữa hai nước, mà còn mở ra nhiều triển vọng mới về đầu tư và phát triển bền vững. Đồng thời, động thái này cũng phù hợp với nỗ lực xây dựng mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đáp ứng lợi ích lâu dài của cả hai bên và góp phần thúc đẩy hoà bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.