Triển Vọng Xuất Khẩu Tôm Việt Nam Trong Năm 2024
Năm 2024 được dự báo là khoảng thời gian đầy kỳ vọng cho ngành xuất khẩu tôm Việt Nam, với sự phục hồi dự kiến tăng nhẹ từ 10% đến 15%, và mục tiêu thu về hơn 4 tỷ USD cho nền kinh tế đất nước.
Tầm Nhìn Mạnh Mẽ Đối Với Thị Trường Xuất Khẩu Tôm Việt Nam 2024: Kỳ Vọng Đạt Hơn 4 Tỷ USD
Năm 2024 được dự báo là khoảng thời gian đầy kỳ vọng cho ngành xuất khẩu tôm Việt Nam, với sự phục hồi dự kiến tăng nhẹ từ 10% đến 15%, và mục tiêu thu về hơn 4 tỷ USD cho nền kinh tế đất nước.
Vượt qua những khó khăn, năm 2023 đã chứng kiến Việt Nam xuất khẩu tôm sang hơn 100 thị trường và chiếm một vị trí quan trọng trong top 4 thế giới về xuất khẩu tôm, cùng với Ecuador, Ấn Độ và Indonesia. Tôm Việt Nam chiếm vị trí thứ tư tại thị trường Hoa Kỳ; đứng thứ thứ 3 tại thị trường Trung Quốc; đứng thứ 2 tại thị trường EU; thứ nhất tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Anh.
Thị trường xuất khẩu tôm Việt Nam được kỳ vọng sẽ phục hồi nhanh chóng bởi kinh tế của các nước tiêu thụ tôm dần hồi phục. Hiện nay, Mỹ và Trung Quốc, chiếm khoảng 40-45% kim ngạch xuất khẩu, đang là hai thị trường xuất khẩu tôm hàng đầu.
Mặc dù sự phát triển không ngừng của thị trường, ngành tôm Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức như việc chi phí đầu vào cao hơn so với các nước khác, cũng như sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia như Ecuador và Ấn Độ. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, việc điều chỉnh sản xuất để thích ứng với điều kiện mới là sự ưu tiên hàng đầu.
Tôm trở thành hàng xuất khẩu mang về tiền nhiều nhất trong nhóm thủy sản, liệu cổ phiếu có bứt phá?
- Xuất khẩu thủy sản đầu năm 2024 tăng mạnh so với năm ngoái, đặc biệt là tôm. Giá trị xuất khẩu tôm cả tháng 1 đạt khoảng 242 triệu USD, cao hơn 71% so với cùng kỳ.
- Nhu cầu tiêu thụ tăng tại thị trường xuất khẩu, đặc biệt là thị trường Trung Quốc – Hồng Kong và thị trường Nhật Bản.
- Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Nhật Bản đạt hơn 37 triệu USD, tăng 30% so với cùng kỳ năm 2023 trong tháng 1/2024.
- Thị trường Nhật Bản được đánh giá sẽ phục hồi sớm hơn so với các thị trường lớn khác như Mỹ, EU trong năm 2024.
- Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Australia đạt hơn 23 triệu USD, tăng 48% so với cùng kỳ năm 2023.
- Hai Thủ tướng Việt Nam-Australia đã thống nhất nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện, tương đương với quan hệ giữa Việt Nam với Mỹ, Nhật, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc, và thúc đẩy các biện pháp tiếp cận thị trường cho cả hai nước.
- Sản lượng sản xuất tôm của Ấn Độ và Ecuador giảm, hạ nhiệt áp lực cạnh tranh về giá đối với Việt Nam. Sản lượng của hai đối thủ cạnh tranh lớn này trong năm 2023 giảm lần lượt 6,5% và 12,4% so với cùng kỳ.
Gía Tôm Tại Trung Quốc Tăng Mạnh Do Thiếu Hụt Cung
- Giá tôm ở Trung Quốc đã tăng mạnh trong tuần 10/2024 (4 - 10/3) do khan hiếm cung trong nước và nhập khẩu.
- Đến ngày 10/3, giá tôm trung bình ở đồng bằng sông Châu Giang, Quảng Đông tăng từ 2 - 4 nhân dân tệ (0,28-0,56 USD)/kg so với tuần trước. Giá mỗi kg tôm cỡ 80 con đã tăng lên 38 nhân dân tệ/kg.
- Giá tôm tại tỉnh Giang Tô và Sơn Đông tăng mạnh nhưng ở mức cao hơn. Tại Giang Tô, giá tôm cỡ 60 con đạt 58 nhân dân tệ/kg (khoảng 8 USD/kg), tại Sơn Đông, giá tôm cỡ 40 con đạt 62 nhân dân tệ/kg.
- Hai nguyên nhân chính dẫn đến tăng giá là khối lượng thu hoạch thấp do đang trong giai đoạn thấp điểm và việc nhập khẩu tôm từ Ecuador giảm do hải quan Trung Quốc siết chặt kiểm tra.
- Trung Quốc là thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất của Ecuador với tỷ trọng 57% trong tháng 1. Tuy nhiên, xuất khẩu tôm của Ecuador sang Trung Quốc giảm 14% xuống 50,783 tấn và kim ngạch giảm 27% xuống 225 triệu USD.
- Dư lượng sulfite trong tôm của Ecuador đã dẫn đến tranh cãi, khiến Trung Quốc tăng cường kiểm tra tại các cảng.
Ecuador trở thành đối tác xuất khẩu tôm hàng đầu đối với Trung Quốc do nhiều nguyên nhân:
- Ecuador đã thực thi kế hoạch đầu tư chế biến và sản xuất sản phẩm tôm phù hợp với định hướng tiêu dùng của Trung Quốc từ năm 2020 (link).
- Ecuador đã nâng cao khả năng xuất khẩu tôm của mình bằng cách tập trung vào sản phẩm gia trị gia tăng (link).
Về mặt khác, Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu tôm sang Trung Quốc do:
- Chính sách nhập khẩu hàng hóa của Trung Quốc đã thay đổi, giảm nhu cầu nhập khẩu tôm Việt Nam (link).
- Trung Quốc siết chặt quy định về tiêu chuẩn chất lượng, đặc biệt là việc kiểm tra sulfite trong tôm (link).
- Doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt với ách tắc trong xuất khẩu, lượng tôm hùm bông ứ đọng lên đến hàng trăm tấn do không thể xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc (link).
- Do tình hình khó khăn chung, kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc chỉ tăng 3 lần trong giai đoạn đầu năm 2023 (link).
- Ngành tôm và cá tra của Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức khi xuất khẩu giảm mạnh, gây điều áp cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam (link).
Tuy nhiên, các chính sách mới được áp dụng nhằm thúc đẩy xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc, điều này mở ra cơ hội mới để tăng cường hoạt động xuất khẩu cho Việt Nam (link).
Các dự báo cho thấy xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Trung Quốc có khả năng phục hồi trong tương lai gần:
- Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm sang Trung Quốc có khả năng phục hồi nhẹ trong những tháng đầu năm 2024, sau một năm sụt giảm (link).
- Nhu cầu tiêu thụ tôm lớn tại Trung Quốc cũng là một yếu tố hỗ trợ cho dự báo này. Trong tháng 1/2024, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc đã đạt 42 triệu USD, tăng mạnh 275% so với cùng kỳ năm 2023 (link).
- Một dự báo khác cho biết, xuất khẩu tôm Việt Nam sẽ có cơ hội phục hồi và tăng trưởng nhẹ trong năm 2024, với mức từ 10% đến 15% do kinh tế của các nước có tiềm năng phục hồi sau dịch Covid-19 (link).
Tuy nhiên, ngành xuất khẩu tôm cần chú ý đến các yếu tố thị trường không ổn định và cạnh tranh gay gắt (link).
7 Thi trường xuất khẩu tôm hàng đầu của Việt Nam năm 2023-2024 : Tìm hiểu và định hướng
Năm 2023- 2024 chứng kiến sự suy yếu của nền kinh tế toàn cầu ảnh hưởng nhiều đến thị trường xuất khẩu tôm của Việt Nam tới các thị trường hàng đầu như Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Dưới đây là tổng hợp 7 thị trường chủ lực xuất khẩu tôm của Việt Nam (Link).
Mỹ - Thị Trường Số Một Mỹ tiếp tục là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 21% trong tổng xuất khẩu tôm. Lũy kế xuất khẩu tôm sang Mỹ trong 10 tháng đầu năm 2023 giảm 20%, đạt 589 triệu USD.
Trung Quốc và Hồng Kông - Sự Sụt Giảm Nhẹ Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hồng Kông trong tháng 10/2023 đạt 63 triệu USD, giảm 2% so cùng kỳ. Tuy nhiên, mức sụt giảm không đáng kể so với các thị trường khác.
Nhật Bản - Đối Tác Truyền Thống Xuất khẩu tôm sang Nhật Bản đạt 388 triệu USD, giảm 28% so cùng kỳ năm 2022. Nhật Bản vẫn là một trong những đối tác truyền thống và ổn định của Việt Nam.
Hàn Quốc - Thị Trường Tiêu Thụ Ổn Định Hàn Quốc nhập khẩu trên 100.000 tấn tôm mỗi năm, với giá trị từ 800 triệu USD – 1 tỷ USD. Việt Nam luôn chiếm thị phần cao nhất trên 50% tại thị trường này.
Australia - Uu Đãi Thuế 0% Xuất khẩu tôm sang Australia đạt hơn 198 triệu USD, giảm 16% so cùng kỳ. Tôm Việt Nam xuất khẩu sang Australia đang được hưởng ưu đãi thuế 0%7.
Anh - Thị Hiếu Đa Dạng Xuất khẩu tôm sang Anh đạt 159 triệu USD, giảm 18% so cùng kỳ năm 2022. Người dân Vương quốc Anh có thị hiếu đa dạng đối với tôm, từ tôm đông lạnh đến tôm chế biến.
Canada - Tiềm Năng Lớn Canada luôn nằm trong top 10 thị trường nhập khẩu tôm của Việt Nam, với mức sống cao và nhu cầu tiêu thụ tôm nguyên liệu tươi/sống/đông lạnh.
Mặc dù đối mặt với những thách thức từ nền kinh tế toàn cầu, ngành xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn cho thấy sự linh hoạt và tiềm năng tăng trưởng trong tương lai.
Chính phủ và ngành công nghiệp tôm Việt Nam đang nỗ lực tìm kiếm và phát triển thêm thị trường mới để giảm phụ thuộc vào các thị trường truyền thống.
Chính phủ và ngành công nghiệp tôm Việt Nam đã thực hiện một loạt các biện pháp để tìm kiếm và phát triển thêm thị trường xuất khẩu:
- Tìm kiếm và khoan thâm vào các thị trường mới: Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đã làm việc chặt chẽ cùng các doanh nghiệp để tìm kiếm các thị trường mới, như các thị trường mới nổi ở Châu Phi, Latinh, Trung Đông... (link).
- Đa dạng hóa sản phẩm: Đa dạng hóa các sản phẩm tôm, bao gồm các loại tôm sú, tôm hùm, tôm đất... nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường quốc tế (link).
- Nâng cao giá trị xuất khẩu: Bằng việc nâng cao chất lượng sản phẩm và đạt được các tiêu chuẩn kỹ thuật thị trường quốc tế (link).
- Phát triển lực lượng nuôi trồng: Chính phủ Việt Nam đã tiếp tục phát triển người nuôi tôm thông qua việc thực hiện các biện pháp quản lý và kiểm soát chặt chẽ, như việc cải thiện giống, cải thiện quy trình nuôi trồng, và áp dụng công nghệ tiên tiến (link).
Triển Vọng Xuất Khẩu Tôm Việt Nam: Năm 2024 hứa hẹn sẽ là một năm đầy triển vọng cho ngành xuất khẩu tôm Việt Nam, với kỳ vọng tăng trưởng từ 10% đến 15% và mục tiêu thu về hơn 4 tỷ USD. Việt Nam đã và đang khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế, đặc biệt là tại các thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản, và EU. Tuy nhiên, ngành này cũng đối mặt với những thách thức như chi phí đầu vào cao và sự cạnh tranh từ các quốc gia khác. Để duy trì và phát triển bền vững, Việt Nam cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, và mở rộng thị trường xuất khẩu. Với những nỗ lực không ngừng và sự hỗ trợ từ chính sách, Việt Nam có thể tự tin hướng tới một tương lai tươi sáng hơn cho ngành tôm, góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.